Digitaal project voor groep 7 en 8 van de basisschool

Uitbuiting & Uitsluiting - Lerareninstructie

Zoals u begrepen hebt willen wij met dit lespakket de leerlingen aan het werk zetten om zich in te leven in mensen die uitgesloten en/of uitgebuit worden. Vervolgens zullen ze informatie gaan zoeken om meer begrip te krijgen t.a.v. de oorzaken, de gevolgen voor de betrokkenen en mogelijke oplossingen. Door de gekozen werkwijze zullen de leerlingen binnen een klein groepje met elkaar gaan nadenken en praten, om dat tot slot tijdens de presentaties in de grote groep te doen.

Om u te informeren over de werkwijze die in dit lespakket gehanteerd wordt hebben we hieronder de fases herhaald die de leerlingen doorlopen met daaronder onze uitleg en tips.

Start

  1. Samen met jullie leraar vormen jullie groepjes 
  2. Elk groepje krijgt één van de volgende verhalen: 
  • Verhaal 1: Ibrahim, is gevlucht uit Irak
  • Verhaal 2: Daria, is met haar man uit Roemenië gekomen om hier te werken
  • Verhaal 3: Lorna, is uit de Filipijnen gekomen om hier voor kinderen te zorgen
  • Verhaal 4: Felix is de vriend van Lina, die dreigt door haar klas uitgesloten te worden
  • Verhaal 5: Jacinta, die dreigt door haar vriend uitgebuit te worden

Ad 1) Als u de 5 video’s hebt bekeken zult u zelf kunnen bepalen hoe u de groepjes gaat samenstellen.

Ad 2) Omdat de verhalen 4 en 5 over ‘shame sexting’ gaan kunnen ze apart, dat wil zeggen op een ander tijdstip uitgewerkt worden. Wellicht binnen de lessen over pesten of als seksualiteit aan bod komt. 

Maar omdat alle verhalen binnen het thema ‘Uitbuiting en Uitsluiting’ vallen is het volgens ons ook goed om ze alle vijf als cyclus te behandelen.

Werkwijze bij alle verhalen

    • Stap 1: Bekijk het filmpje van …X…
      Video …X…   
    • Stap 2: Bespreek met elkaar hoe moeilijk …X… het heeft aan het eind van het verhaal.
      En waar hoopt hij (of zij) op?
    • Stap 3:  Bekijk met elkaar de informatie die je bij de …X… Bibliotheek kunt vinden.
      Deze informatie heb je nodig om te kunnen begrijpen wat er allemaal met …X… is gebeurd en wat er mogelijk gaat gebeuren bij een goede afloop of bij een slechte afloop.
      Daarbij is het ook goed om wat meer te weten over waar …X… vandaan komt, wat hij (of zij) mooi, leuk en lekker vindt. Ook daarvoor kun je in de bibliotheek terecht. En misschien kan je er wel iets van gebruiken bij jullie presentatie.          
    • Stap 4: Bedenk samen hoe het verhaal afloopt; wat gaat er gebeuren met …X…?
      Als jullie kiezen voor een goede afloop, wat moet er dan allemaal gebeuren zodat het met …X… echt goed zal gaan?
      Als jullie kiezen voor een slechte afloop, wat zal er dan met …X… gebeuren?
    • Stap 5: Bedenk samen hoe je het verhaal van …X… én de afloop gaat presenteren aan de anderen.
      Maak hiervoor gebruik van de presentatievorm die jullie bij …X… Presentatie kunnen vinden.

    Ad 2) We laten de leerlingen beginnen met hun eerste emoties en gedachten te ventileren, om daarna extra gemotiveerd naar de ‘Bibliotheek’ te laten gaan.

    Ad 3) de Bibliotheek is gevuld met filmpjes van school TV, Jeugdjournaal en voorlichtingssites.

    Als u de leerlingen betere filmpjes of extra filmpjes wilt aanraden: prima natuurlijk! Zou u zo vriendelijk willen zijn ons daarvan ook op de hoogte te stellen via info@elizabethfoundation.nl

    Deze extra informatie wordt gegeven bij de verhalen over de buitenlandse mensen; gaat over het land en de cultuur waar zij vandaan komen. Daardoor zullen zij wat meer van de achtergronden begrijpen en eventueel ook iets cultureels (of lekkers 😉) aan de presentatie kunnen toevoegen. 

    Ad 4) We laten hen de keus omdat beide opties heel reëel zijn en hen voldoende gelegenheid geeft om veel te overwegen en uit te werken. Wel is het goed, denken wij, dat bij de presentatie in de klas de andere afloop besproken wordt…

Presentatie

Elk verhaal gaat vergezeld van een vergelijkbare poster als voor Ibrahim.

De poster is in feite het verhaal in het kort. Aan de hand hiervan is het verhaal heel goed na te vertellen.

Als u de gelegenheid heeft alle 3 (of 5) posters uit te printen op A3 formaat en ze in de klas te laten hangen, zullen ze nog wat langer impact hebben. En u kunt ze gebruiken voor een laatste evaluatie.

Voorbereiding Presentatie

A) Powerpoint presentatie

  1. Overleg met jullie leraar hoe bovenstaande afbeelding gebruikt gaat worden:
    of A):  jullie gebruiken de afbeelding (vergroot) op het scherm van een smart-TV en maken voor de rest van de presentatie een PowerPoint presentatie
    of B):  jullie krijgen een op A3 uitgeprinte versie van de afbeelding en op een flipover schrijven jullie de rest van de presentatie 
  2. Kies samen welke afloop jullie verder willen uitwerken: goed vervolg of slecht vervolg:
    Maak hiervan de ‘kop’ van jullie presentatie 
  3. Beschrijf vervolgens wat er gaat gebeuren of mogelijk gaat gebeuren:
    => maak een dia voor elk onderwerp;
    => benoem elk onderwerp met één of twee woorden 
  4. Bedenk bij elk beschreven onderwerp (dus bij elke dia) wat de belangrijkste punten zijn die jullie willen vertellen en zet ze op de dia. Mooi als jullie dat zo kunnen doen dat ze tijdens de presentatie puntsgewijs tevoorschijn komen. 
  5. Bespreek wat jullie kunnen doen met de extra info die jullie in de Bibliotheek hebben gevonden over het land en de cultuur (inclusief het eten) waar Ibrahim vandaan komt. 
  6. Bespreek met elkaar wie tijdens de presentatie:
    – het woord doet/doen
    – de laptop bedient 
  7. Oefen de presentatie minstens één keer.

B) Presentatieop Flipover

  1. Overleg met jullie leraar hoe bovenstaande afbeelding gebruikt gaat worden:
    of A):  jullie gebruiken de afbeelding (vergroot) op het scherm van een smart-TV en maken voor de rest van de presentatie een PowerPoint presentatie
    of B):  jullie krijgen een op A3 uitgeprinte versie van de afbeelding en op een flipover schrijven jullie de rest van de presentatie
  2. Kies samen welke afloop jullie verder willen uitwerken: goed vervolg of slecht vervolg:
    Maak hiervan de ‘kop’ van jullie presentatie
  3. Schrijf daarachter (of eronder) wat er dan gaat gebeuren of mogelijk gaat gebeuren. Hou het kort: gebruik voor elk onderwerp maar één of twee woorden (je mag immers nog uitleggen bij de presentatie)
  4. Bedenk bij elk beschreven onderwerp wat de belangrijkste punten zijn die jullie willen vertellen
    => Zet op gele (grote) post-it  stickers -met één woord per punt- wat jullie bedacht hebben.
  5. Bespreek wat jullie kunnen doen met de extra info die jullie in de Bibliotheek hebben gevonden over het land en de cultuur (inclusief het eten) waar Ibrahim vandaan komt.
  6. Bespreek met elkaar:
    – wie bij de presentatie het woord doen,
    – wie de onder punt 4 genoemde stickers gaan plakken
  7. Oefen de presentatie minstens één keer.

Ad 1) U kunt zelf beoordelen of één of meer leerlingen in het groepje over de vaardigheden beschikken om een PowerPoint presentatie te maken…

Ad 3) Het is goed als de leerlingen hier aan zoveel mogelijk onderwerpen (= gebeurtenissen, gevolgen, veranderingen op alle terreinen) denken.

Ad 3 + 4) Om het voor u wat makkelijker te maken hebben we een ‘Handleiding bij de filmpjes: voor de leerkracht’ gemaakt.
Bij elk filmpje staat -per afloop- puntsgewijs vermeld wat allemaal aan bod kan komen.

Ad 5) Een en ander is natuurlijk afhankelijk van de ruimte die de leerlingen krijgen, qua tijd en qua mogelijkheden. Maar het kan een positief accent geven aan een toch wel moeilijk verhaal.

Ad 6 en 7) U weet zelf het beste in hoeverre een groepje hier begeleiding bij nodig heeft.

Uitvoering Presentatie

A) Powerpoint presentatie

  1. Zet de laptop klaar en zorg dat je direct erna de PowerPoint kan starten
  2. Zet de TV klaar, zoek het filmpje van Ibrahim op en zet startklaar
  3. Vertel – als inleiding- heel kort wat jullie klasgenoten te zien krijgen.
  4. Laat de video van Ibrahim zien.
  5. Laat de Poster zien van het ‘Verhaal van Ibrahim’ => één van jullie bespreekt nog een keer alles wat Ibrahim heeft meegemaakt aan de hand van de tekeningetjes.
  6. Vertel welke afloop jullie hebben gekozen en start dan de PowerPoint

B) Presentatieop Flipover

  1. Hang de poster van Ibrahims verhaal op en dek hem af;
    Zet de flipover klaar met jullie presentatie en dek hem af.
  2. Zet de TV klaar, zoek het filmpje van Ibrahim op en zet startklaar
  3. Vertel – als inleiding- heel kort wat jullie klasgenoten te zien krijgen.
  4. Laat de video van Ibrahim zien.
  5. Onthul de poster van Ibrahims verhaal  => één van jullie bespreekt nog een keer  alles wat Ibrahim heeft meegemaakt aan de hand van de tekeningetjes.
  6. Vertel welke afloop jullie hebben gekozen en onthul de flipover.
  7. Plak de stickers tijdens de presentatie, op het moment dat erover verteld wordt

Vraag tot slot:

  • of er nog dingen onduidelijk zijn en
  • of er nog vragen zijn
  • wat ze van het verhaal van Ibrahim vinden en
  • wat ze van jullie presentatie vinden.

Ad 1 + 2) u bepaalt in hoeverre de leerlingen hier hulp bij nodig hebben.

Nadat u de presentatie inhoudelijk en qua vorm hebt nabesproken,
kunt u het verhaal nog aanvullen

  • door de andere afloop te bespreken
  • plus onderstaande evaluatie-activiteit uit te voeren.

Evaluatie Activiteit

Elke poster bestaat uit de belangrijkste gebeurtenissen van de hoofdpersoon in het verhaal. Bijna bij elke gebeurtenis is wel sprake van uitsluiting of uitbuiting.
U kunt de leerlingen twee kleuren stickertjes geven: de ene kleur voor uitbuiting en de ander voor uitsluiting.
Vervolgens vraagt u (een deel van) de leerlingen om stickers te plakken bij de plaatjes op de poster. En vervolgens ontstaat weer een gesprek…

U kunt dit na elke presentatie doen of na een aantal verhalen waarbij u het goede moment kiest.

Uitleg Videos